Lý thuyết trọng tâm chương 6 Tốc độ phản ứng hóa học và các yếu tố ảnh hưởng đến tốc độ phản ứng. 1. Tốc độ phản ứng hóa học * Tốc độ phản ...
Lý thuyết trọng tâm chương 6 Tốc độ phản ứng hóa học và các yếu tố ảnh hưởng đến tốc độ phản ứng.
* Tốc độ phản ứng của phản ứng hóa học là đại lượng đặc trung cho sự biến thiên nồng độ của một trong các chất phản ứng hoặc sản phẩm tạo thành trong một đơn vị thời gian.
Tốc độ phản ứng khí hiệu là v, có đơn vị: (đơn vị nồng độ)/(đơn vị thời gian)
* Tốc độ trung bình của phản ứng là tốc độ được tính trong một khoảng thời gian phản ứng.
* Cho phản ứng tổng quát: aA + bB → cC + dD
Biểu thức tốc độ trung bình của phản ứng:
Trong đó:¯v: tốc độ trung bình của phản ứng;
∆C = C2 – C1: sự biến thiên nồng độ;
∆t = t2 – t1: biến thiên thời gian;
C1, C2 là nồng độ của một chất tại 2 thời điểm tương ứng t1, t2.
2. Biểu thức tốc độ phản ứng (Định luật tác dụng khối lượng)
Phản ứng đơn giản có dạng: aA + bB →cC + dD
* Mối quan hệ giữa nồng độ và tốc độ tức thời của phản ứng hóa học được biểu diễn bằng biểu thức:
Trong đó, k là hằng số tốc độ phản ứng; CA, CB là nồng độ (M) chất A, B tại thời điểm đang xét.
- Khi nồng độ chất phản ứng bằng đơn vị (1 M) thì k = v, vậy k là tốc độ của phản ứng và được gọi là tốc độ riêng, đây là ý nghĩa của hằng số tốc độ phản ứng.
- Hằng số k chỉ phụ thuộc vào bản chất của chất phản ứng và nhiệt độ.
3. Các yếu tố ảnh hưởng đến tốc độ phản ứng hóa học
a. Ảnh hưởng của nồng độ đến tốc độ phản ứng
Khi nồng độ chất phản ứng tăng lên, số va chạm giữa các hạt tăng lên, làm số va chạm hiệu quả cũng tăng lên và dẫn đến tốc độ phản ứng tăng lên.
b. Ảnh hưởng của áp suất đến tốc độ phản ứng
Trong hỗn hợp khí, nồng độ mỗi khí tỉ lệ thuận với áp suất của nó. Khi nén hỗn hợp khí (giảm thể tích) thì nồng độ mỗi khí tăng lên. Việc tăng áp suất hỗn hợp khí cũng tương tự như tăng nồng độ, sẽ làm tốc độ phản ứng tăng.
Việc thay đổi áp suất không làm ảnh hưởng đến tốc độ của phản ứng không có chất khí tham gia.
c. Ảnh hưởng của nhiệt độ đến tốc độ phản ứng
- Khi tăng nhiệt độ, các hạt (phân tử, nguyên tử hoặc ion) sẽ chuyển động nhanh hơn, động năng cao hơn. Khi đó, số va chạm hiệu quả giữa các hạt tăng lên, dẫn đến tốc độ phản ứng tăng.
- Mối quan hệ giữa nhiệt độ và tốc độ phản ứng hóa học được biểu diễn bằng công thức:
Trong đó:
vt2, vt1 là tốc độ phản ứng ở 2 nhiệt độ t1 và t2; γ là hệ số nhiệt độ Van’t Hoff.
d. Ảnh hưởng của diện tích tiếp xúc đến tốc độ phản ứng
Khi tăng diện tích bề mặt tiếp xúc, số va chạm giữa các chất đầu tăng lên, số va chạm hiệu quả cũng tăng theo, dẫn đến tốc độ phản ứng tăng.
e. Ảnh hưởng của chất xúc đến tốc độ phản ứng
Chất xúc tác làm tăng tốc độ của phản ứng hóa học, nhưng vẫn được bảo toàn về lượng và chất khi kết thúc phản ứng.
Mẹo ghi nhớ nhanh kiến thức.
Tăng nhiệt – tăng tốc: Nhiệt độ là chìa khóa tăng tốc phản ứng
Nồng độ càng cao – va chạm càng nhiều – tốc độ càng lớn
Đồ thị: đường càng dốc → tốc độ càng lớn
Xúc tác: chỉ thay đổi tốc độ, không thay đổi enthalpy.
Mở rộng kiến thức lớp 11 và lớp 12 và ôn thi tốt nghiệp Trung học phổ thông quốc gia.
Phản ứng bậc 1, bậc 2 → Giải bài toán tốc độ bằng phương trình động học
Hằng số tốc độ k → Xác định từ dữ liệu thực nghiệm
Cơ chế phản ứng → Phân tích chuỗi giai đoạn phản ứng
Nhiệt độ & tốc độ → Định luật Arrhenius
Mối quan hệ với cân bằng → Tốc độ thuận – nghịch ảnh hưởng đến cân bằng hóa học.
Kết luận
Phương trình tốc độ phản ứng hóa học là một phần cốt lõi của hóa học ứng dụng và hóa học lý thuyết, giúp chúng ta:
- Giải quyết bài toán thực nghiệm
- Ứng dụng vào sản xuất, đời sống, kỹ thuật
- Là nền tảng để học tốt các chương tiếp theo: cân bằng hóa học, nhiệt động lực học, điện hóa học
Xem thêm:
1. Hóa 10 Bài 15 Phương trình tốc độ phản ứng hóa học và hằng số tốc độ phản ứng.
2. Biểu thức tốc độ phản ứng hóa học.
3. Tốc độ phản ứng hóa học Và Các yếu tố ảnh hưởng đến tốc độ phản ứng hóa học.
4. Hệ số nhiệt độ Van't Hoff | Ảnh hưởng của nhiệt độ đến tốc độ phản ứng hóa học.
Hệ số nhiệt độ Van't Hoff | Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Tốc Độ Phản Ứng Hóa Học
Bài tập tốc độ phản ứng hóa học.
Bài tập phương trình tốc độ phản ứng và hằng số tốc độ phản ứng - Trắc nghiệm phát biểu đúng sai.
Bài tập các yếu tố ảnh hưởng đến tốc độ phản ứng hóa học.
Hóa 10 chương 6 Tốc độ phản ứng hóa học.
Hóa học 10 chân trời sáng tạo.
Luyện thi tốt nghiệp trung học phổ thông quốc gia môn hóa học.
COMMENTS