liên kết cộng hóa trị là một kiểu liên kết hóa học cực kỳ quan trọng, xuất hiện ở nhiều phân tử như H₂O, CO₂, NH₃,...
BÀI TẬP: LIÊN KẾT CỘNG HÓA TRỊ
Trong chương trình Hóa học phổ thông, liên kết cộng hóa trị là một kiểu liên kết hóa học cực kỳ quan trọng, xuất hiện ở nhiều phân tử như H₂O, CO₂, NH₃,... Việc nắm vững cách nhận diện – mô tả – phân tích – phân loại liên kết cộng hóa trị sẽ giúp học sinh:
- Giải được các bài tập cấu tạo phân tử, tính chất hợp chất
- Làm cơ sở để học hiểu sâu chương trình Hóa học 11, 12
- Tự tin làm bài thi tốt nghiệp và thi đại học có yếu tố phân hóa
Phần 1: Bài tập Liên kết cộng hóa trị cơ bản
Bài 1: Chọn câu đúng về liên kết cộng hóa trị.
A. Chỉ hình thành giữa kim loại và phi kim
B. Được hình thành do nhường electron
C. Là kiểu liên kết mà các nguyên tử dùng chung electron
D. Tồn tại chủ yếu trong hợp chất ion
Đáp án: C
→ Vì liên kết cộng hóa trị hình thành do dùng chung e, thường giữa các phi kim.
Bài 2: Trong phân tử O₂, có bao nhiêu cặp electron liên kết?
A. 1 B. 2 C. 3 D. 0
Hướng dẫn giải:
O: 6e lớp ngoài → cần 2e
→ Mỗi O góp 2e → 2 cặp electron chung
Đáp án: B
Bài 3: Viết công thức electron và công thức cấu tạo của phân tử H₂O.
Hướng dẫn:
H có 1e → cần 1e → tạo 1 liên kết
O có 6e → cần 2e → tạo 2 liên kết
→ Công thức electron:
H : O : H
(Trong đó O có thêm 2 cặp e không liên kết)
→ Công thức cấu tạo:
H–O–H
Phần 2: BÀI TẬP VẬN DỤNG – TRUNG BÌNH KHÁ
Bài 4: Trong các phân tử sau, phân tử nào có liên kết đôi cộng hóa trị?
A. H₂ B. O₂ C. NH₃ D. CH₄
Đáp án: B
Giải thích: O₂ gồm 2 nguyên tử O, mỗi nguyên tử cần 2e → dùng chung 2 cặp e → liên kết đôi
Bài 5: Viết công thức cấu tạo của phân tử CO₂. Xác định số liên kết đôi.
Hướng dẫn:
C (4e lớp ngoài), O (6e lớp ngoài)
C cần 4e → tạo 4 liên kết
Mỗi O cần 2e → tạo 2 liên kết
→ Cấu tạo: O=C=O
Có 2 liên kết đôi
Bài 6: Phân biệt liên kết đơn, đôi, ba trong các phân tử: H₂, N₂, O₂.
Phân tử: H₂, Số liên kết cộng hóa trị: 1, Loại liên kết Đơn.
Phân tử: O₂,Số liên kết cộng hóa trị:2, Loại liên kết Đôi.
Phân tử: N₂,Số liên kết cộng hóa trị:3, Loại liên kết Ba.
PHẦN 3: BÀI TẬP LIÊN KẾT CỘNG HÓA TRỊ NÂNG CAO – ÔN LUYỆN THI
Bài 7: Cho cấu hình electron của N: 1s² 2s² 2p³. Tính số liên kết cộng hóa trị tối đa mà N có thể tạo.
Hướng dẫn:
Lớp ngoài: 2s² 2p³ → có 5e
Cần 3e để đạt 8e → tạo tối đa 3 liên kết cộng hóa trị
Bài 8: Giải thích vì sao phân tử CH₄ có cấu trúc bền vững?
Hướng dẫn:
C có 4e lớp ngoài, mỗi H có 1e
C tạo 4 liên kết đơn với 4 H
→ Đủ 8e với C, 2e với mỗi H → bền
→ Hình tứ diện → phân tử ổn định
Bài 9: Cho các phân tử: HF, NH₃, CO₂, CH₄. Phân tử nào phân cực mạnh nhất?
Đáp án: HF
→ Do chênh lệch độ âm điện giữa H (2,1) và F (4,0) rất lớn → liên kết cộng hóa trị có cực mạnh
Bài 10 – Phân loại hợp chất theo liên kết:
Phân loại các chất sau thành:
A. Liên kết ion
B. Liên kết cộng hóa trị phân cực
C. Liên kết cộng hóa trị không cực
Chất: NaCl, H₂O, Cl₂, NH₃, HCl, O₂
NaCl: A
H₂O: B
Cl₂: C
NH₃: B
HCl: B
O₂: C
KẾT LUẬN
Liên kết cộng hóa trị là một phần cốt lõi trong Hóa học THPT và thi tốt nghiệp.
Việc thành thạo các dạng bài từ cơ bản đến nâng cao, biết cách viết công thức cấu tạo, xác định số liên kết, và phân biệt với liên kết ion là điều thiết yếu.
Học sinh cần luyện tập thường xuyên để thành thạo dạng bài này, từ trắc nghiệm lý thuyết đến vận dụng cấu trúc phân tử.
Xem thêm:
Lý thuyết bài 8: Quy Tắc Octect - Hóa Học 10 Chân Trời Sáng Tạo.
Bài tập tự luận Quy tắc Octet - Hóa 10 Chương 3 Liên kết hóa học.
Bài tập trắc nghiệm Quy tắc Octet - Hóa 10 Chương 3 Liên kết hóa học.
Lý thuyết bài 9: Liên Kết Ion - Hóa Học 10 Chân Trời Sáng Tạo.
Bài tập tự luận Liên Kết Ion - Hóa 10 Chương 3 Liên kết hóa học.
Bài tập trắc nghiệm Liên Kết Ion - Hóa 10 Chương 3 Liên kết hóa học.
Lý thuyết bài 10: Liên Kết Cộng Hóa Trị - Hóa Học 10 Chân Trời Sáng Tạo.
Liên Kết Cho Nhận - Liên Kết Cộng Hóa Trị - Hóa 10 Chương 3 Liên Kết Hóa Học.
Sự Hình Thành Liên Kết Pi (π) Và Liên Kết xích Ma (σ) - Hóa 10 Chân Trời Sáng Tạo.
Cách Tính Số Liên Kết Xích Ma (σ) và Liên kết Pi (π)- Đại Cương Hóa Học Hữu Cơ.
Lý thuyết bài 11: Liên Kết Hydrogen - Hóa 10 Chương 3 Liên Kết Hóa Học.
Lý thuyết bài 11: Tương Tác Van der waals - Hóa Học 10 Chân Trời Sáng Tạo.
Ôn tập chương 3 Liên Kết Hóa Học - Hóa 10 Chân Trời Sáng Tạo.
Ôn tập chương 3 Liên Kết Hóa Học - Hóa 10 Chân Trời Sáng Tạo - Phần 2.
Các dạng bài tập chương 3 Liên Kết Hóa Học - Hóa 10 Chân Trời Sáng Tạo.
Hóa 10 Chương 3 Liên Kết Hóa Học.
Hóa Học 10 Chân Trời Sáng Tạo.
Luyện thi tốt nghiệp trung học phổ thông quốc gia môn Hóa Học.
COMMENTS