Tổng hợp lý thuyết Alkyne - Hóa học 11 Chân trời sáng tạo | Hóa Học Cô Hậu

Tính chất của alkyne: Tính chất hóa học, vật lí, Điều chế, Ứng dụng chi tiết nhất

Tổng hợp lý thuyết Alkyne Hóa học 11 Chân trời sáng tạo

Tính chất của alkyne: Tính chất hóa học, vật lí, Điều chế, Ứng dụng chi tiết nhất

I. Đồng đẳng, đồng phân, danh pháp alkyne

1. Đồng đẳng, cấu tạo

- Công thức chung: CnH2n-2 (n ≥ 2).

- Công thức đơn giản nhất là acetylene (CH≡CH).

- Trong phân tử có 1 liên kết ba: gồm 1 liên kết σ và 2 liên kết π. Nguyên tử cacbon ở liên kết ba tham gia 2 liên kết σ nhờ 2 obitan lai hóa sp, còn 2 liên kết π nhờ 2 obitan p không lai hóa.

- Đặc biệt phân tử CH≡CH có cấu trúc đường thẳng.

- Trong phân tử C2H2 có 2 liên kết π làm độ dài liên kết C≡C giảm so với liên kết C=C và C-C. Các nguyên tử cacbon không thể quay tự do quanh liên kết 3.

2. Danh pháp, đồng phân

a. Danh pháp

- Tên gọi gồm: tên mạch cacbon có đuôi in

C2H2: Etin
C3H4: Propin
C4H6: Buten
C5H8: Pentin
C6H10: Hexin
C7H16: Hepten
C8H14: Octin
C9H16: Nonin
C10H22: Đecen

- Mạch chính là mạch cacbon có nối ba với số thứ tự của cacbon ở nối ba nhỏ nhất.

- Ví dụ:

b. Đồng phân

- Hiện tượng đồng phân do: Mạch cacbon khác nhau, vị trí nối ba khác nhau. Ngoài ra còn có đồng phân dạng: alkadiene và hydrocarbon vòng.

- Từ C4 trở đi mới có đồng phân.

Ví dụ: C5H8 có 3 đồng phân.

CH≡C–CH2–CH2–CH3; CH3–C≡C–CH2–CH3

CH≡C–CH(CH3)–CH3

II. Tính chất vật lý

- Nhiệt độ nóng chảy nhiệt độ sôi tăng dần khi tăng số nguyên tử cacbon trong phân tử: 3 chất đầu là khí, các chất có n từ 5 → 16 là chất lỏng, khi n ≥ 17 là chất rắn.

- Đều ít tan trong nước, tan được trong một số dung môi hữu cơ (rượu, ete, …).

III. Tính chất hóa học của Alkyne

Cần lưu ý chất xúc tác trong mỗi phản ứng vì mỗi điều kiện có thể cho 1 chất sản phẩm khác nhau.

1. Phản ứng cộng

- Phản ứng cộng hiđrô