Ứng dụng và điều chế ester ; Ester có độc hay không? 1. Phương pháp điều chế ester Phản ứng giữa axit và rượu - Từ axit đơn chức và ...
Ứng dụng và điều chế ester; Ester có độc hay không?
1. Phương pháp điều chế ester
Phản ứng giữa axit và rượu
- Từ axit đơn chức và rượu đơn chức:
RCOOH + R’OH (h2so4.t0) ⇌ RCOOR’ + H2O
HCl + ROH (t0)→ RCl + H2O
- Từ axit đơn chức và rượu đa chức:
nRCOOH + R’(OH)n (h2so4.t0) ⇌ (RCOO)nR’ + nH2O
- Từ axit đa chức và rượu đơn chức:
R(COOH)n + nR’OH (h2so4.t0) ⇌ R(COOR’)n + nH2O
- Từ axit đa chức và rượu đa chức:
mR(COOH)n + nR’(OH)m (h2so4.t0) ⇌ Rm(COO))nmR'n + nmH2O
* Phản ứng giữa anhiđric axit và rượu
(RCO)2O + R’OH (h2so4.t0) ⇌ RCOOR’ + RCOOH.
*Phản ứng giữa axit và hydrocarbon chưa no
RCOOH + CH≡CH (h2so4.t0) ⇌ RCOOCH=CH2
*Phản ứng giữa muối natri của axit và dẫn xuất halogen
RCOONa + R’X ⟶ RCOOR’ + NaX.
* Lưu ý: Điều chế ester của phenol
- Các ester chứa gốc phenyl không điều chế được bằng phản ứng của carboxylic acid với phenol mà phải dùng anhidrit axit hoặc clorua axit tác dụng với phenol.
(CH3CO)2O + C6H5OH → CH3COOC6H5 + CH3COOH
Este là một chất có mùi ngọt, một số trong đó được sử dụng làm hương liệu thực phẩm và các este khác làm chất thơm hoặc nước hoa. Dưới đây là một số công dụng của este:
Este có mùi thơm được sử dụng trong thành phần nước hoa, tinh dầu, hương liệu thực phẩm, mỹ phẩm: Este được biết đến với khả năng lưu giữ hương thơm tốt, nên được sử dụng trong nước hoa. Ngoài ra, còn được sử dụng để tạo hương vị cho thực phẩm và cũng để thêm hương vị cho thực phẩm chế biến sẵn.
Sử dụng làm dung môi hữu cơ: Các este nhỏ hơn được sử dụng làm dung môi trong chất kết dính, như sơn và mực vì dễ bay hơi như sơn móng tay.
Dùng trong ngành sơn mài: Este lỏng dễ bay hơi có tác dụng tốt nhất như chất làm mềm nhựa. Ngoài ra, một số este dễ bay hơi được sử dụng làm dung môi cho sơn mài. Mục tiêu này dẫn tới việc sản xuất thương mại etyl axetat và butyl axetat.
Chất béo và dầu tự nhiên là este của axit béo và glycerol.
Este nitrat được sử dụng làm vật liệu nổ: Este nitrat có đặc tính dễ nổ và lý tưởng để sản xuất chất nổ.
Polyester có thể được chế tạo thành sợi để may quần áo.
Được dùng làm chất hoạt động bề mặt như xà phòng, chất tẩy rửa: Điều này được thực hiện bằng quá trình xà phòng hóa, trong đó quá trình thủy phân chất béo hoặc dầu, với sự có mặt của chất kiềm mạnh, được kết hợp để tạo ra glycerol.
Sử dụng trong y học: Este hữu cơ được sử dụng trong sản xuất thuốc như aspirin và dầu maroc. Dầu này được hấp thụ vào da để giúp giảm đau thấp khớp. Ngoài ra, aspirin còn là một loại thuốc quan trọng vì khả năng hạ nhiệt độ và giảm đau đầu. Aspirin cũng làm giảm đông máu trong cơ thể ngăn ngừa các bệnh tim.
Dung môi cho dầu và mỡ: Este là dung môi tốt vì có thể hòa tan chất lỏng hữu cơ. Este có tính ổn định ở nhiệt độ cao, khả năng làm sạch tốt hơn và độ bay hơi thấp nên trở thành dung môi tốt nhất cho dầu mỡ.
Hơn nữa, este còn có nhiều ứng dụng trong ngành giày, thuốc trừ sâu, chất bảo quản thực phẩm, sản xuất kính bảo hộ, chất dẻo,...
3. Ester có độc không?
Ester không độc nhưng một số este có thể gây kích ứng đường hô hấp.
Hầu hết các sản phẩm có mùi hương hiện nay đều có nguồn gốc từ dầu mỏ chứ không phải nguyên liệu tự nhiên. Về nguyên lý hóa học, những mùi thơm trên được hình thành bởi các vòng benzen. Khi được giải phóng, vòng thơm này có thể xâm nhập vào đường hô hấp trong cơ thể, gây khó thở, viêm đường hô hấp, kích thích lên cơn hen suyễn và đồng thời làm mất khả năng phân hủy cấu trúc tế bào của cơ thể, gây rối loạn nội tiết.
Các nghiên cứu trước đây của Viện Khoa học Sức khỏe Môi trường Hoa Kỳ đã xác nhận: Tiếp xúc với sáp thơm và thuốc xịt phòng có chứa chất hữu cơ gọi là 1,4 dichlorobenzen có thể làm giảm chức năng phổi tới 4%. Một số chất hữu cơ khác như axeton, limonene, este có thể gây dị ứng mắt, kích ứng đường hô hấp, gây đau đầu, chóng mặt.
Chất phthalates có trong chất khử mùi có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và sự phát triển, gây tổn thương các cơ quan, làm suy yếu hệ thống miễn dịch và gây rối loạn nội tiết.
Một nghiên cứu khác được thực hiện ở 10 quốc gia châu Âu cho thấy việc sử dụng thường xuyên các sản phẩm có mùi thơm hàng ngày khiến phụ nữ mang thai dễ bị đau đầu và trầm cảm hơn, đồng thời trẻ sinh ra dễ bị tiêu chảy, dị ứng và phát ban trên da.
Xem thêm: Chuyên đề Ester Lipid Hóa học 12.
Khái niệm công thức cấu tạo đồng phân danh pháp của Ester Hóa 12 Chân trời sáng tạo.
Tính chất hóa học của Ester Hóa 12 Chân trời sáng tạo.
Tính chất vật lý điều chế và ứng dụng Ester Hóa 12 Chân trời sáng tạo.
Bài tập Ester Hóa 12 Chân trời sáng tạo.
Khái niệm và tính chất vật lý của chất béo Acid Béo Lipid Hóa 12 Chân trời sáng tạo.
Tính chất hóa học của chất béo Hóa 12 Chân trời sáng tạo.
Bài tập chất béo Hóa học 12 Chân trời sáng tạo.
Xà phòng và chất giặt rửa Hóa 12 Chân trời sáng tạo.
Bài tập xà phòng và chất giặt rửa Hóa 12 Chân trời sáng tạo.
Ôn tập chương 1 Ester Lipid Xà phòng và chất giặt rửa Hóa học 12 chân trời sáng tạo.
Lý thuyết hóa học 12 chương 1 Ester - lipid, Xà phòng và chất giặt rửa.
Cách viết công thức cấu tạo và gọi tên đồng phân Este Hóa 12.
Tính chất hóa học của Este Hóa học 12.
Bài toán đốt cháy Ester Hóa 12.
Bài toán hiệu suất phản ứng Ester hóa - Hóa học 12.
COMMENTS