Phân loại hợp chất hữu cơ Hợp chất hữu cơ rất đa dạng và phức tạp, để thuận tiện cho việc nghiên cứu và ứng dụng, người ta đã phân loại chúng theo nh
Phân loại hợp chất hữu cơ
Hợp chất hữu cơ rất đa dạng và phức tạp, để thuận tiện cho việc nghiên cứu và ứng dụng, người ta đã phân loại chúng theo nhiều cách khác nhau. Một trong những cách phân loại phổ biến nhất là dựa vào thành phần và cấu trúc của phân tử.
1. Phân loại Hợp chất hữu cơ dựa trên thành phần nguyên tố:
Hiđrocacbon: Là những hợp chất hữu cơ chỉ chứa hai nguyên tố là cacbon (C) và hiđro (H).
Hiđrocacbon no: Chỉ chứa liên kết đơn C-C. Ví dụ: metan (CH₄), etan (C₂H₆).
Hiđrocacbon không no: Chứa liên kết đôi C=C (anken) hoặc liên kết ba C≡C (ankin). Ví dụ: etilen (C₂H₄), axetilen (C₂H₂).
Hiđrocacbon thơm: Chứa vòng benzen. Ví dụ: benzen (C₆H₆), toluen (C₇H₈).
Dẫn xuất của hiđrocacbon: Ngoài cacbon và hiđro, còn chứa các nguyên tố khác như oxi, nitơ, halogen,... Ví dụ: rượu, axit cacboxylic, este, amin,...
2. Phân loại dựa trên cấu trúc phân tử:
Hợp chất mạch hở: Nguyên tử cacbon liên kết với nhau thành mạch thẳng hoặc mạch nhánh.
Hợp chất mạch vòng: Nguyên tử cacbon liên kết với nhau tạo thành vòng.
Hợp chất thơm: Chứa vòng benzen hoặc các vòng thơm khác.
Hợp chất dị vòng: Trong vòng chứa một hoặc nhiều nguyên tử khác ngoài cacbon.
3. Phân loại dựa trên nhóm chức:
Nhóm chức là một nhóm nguyên tử có tính chất hóa học đặc trưng, quyết định tính chất hóa học của hợp chất hữu cơ.
Ancol: Có nhóm chức -OH. Ví dụ: ethanol (C₂H₅OH).
Axit cacboxylic: Có nhóm chức -COOH. Ví dụ: axit axetic (CH₃COOH).
Este: Có nhóm chức -COO-. Ví dụ: ethyl axetat (CH₃COOC₂H₅).
Amin: Có nhóm chức -NH₂. Ví dụ: metylamin (CH₃NH₂)....
4. Phân loại hợp chất hữu cơ dựa trên tính chất hóa học:
Hiđrocacbon no: Tính chất tương đối trơ, chủ yếu tham gia phản ứng thế.
Hiđrocacbon không no: Tính chất hóa học hoạt động hơn, chủ yếu tham gia phản ứng cộng.
Hợp chất thơm: Có tính bền vững vòng benzen, thường tham gia phản ứng thế vào vòng benzen.
5. Phân loại khác:
Hợp chất thiên nhiên: Có sẵn trong tự nhiên, như đường, tinh bột, protein,...
Hợp chất tổng hợp: Được tổng hợp trong phòng thí nghiệm.
Hợp chất cao phân tử: Có phân tử khối rất lớn, được tạo thành từ nhiều mắt xích đơn vị liên kết với nhau.
Lưu ý:
Việc phân loại hợp chất hữu cơ không phải lúc nào cũng rõ ràng, một hợp chất có thể thuộc nhiều nhóm phân loại khác nhau.
Sự phân loại này có ý nghĩa quan trọng trong việc nghiên cứu, tổng hợp và ứng dụng các hợp chất hữu cơ.
Ví dụ:
Glucose: công thức cấu tạo và tính chất hóa học của glucose - Là một hợp chất hữu cơ, thuộc loại hiđrocacbon (C₆H₁₂O₆), mạch hở, có nhiều nhóm chức rượu, và là một hợp chất thiên nhiên.
Polyethylene: Là một hợp chất hữu cơ, thuộc loại hiđrocacbon, mạch thẳng, là một hợp chất cao phân tử, được tổng hợp từ etilen.
Xem thêm:
Lý thuyết hóa học 11 chương 3 Đại cương hóa học hữu cơ.
Ôn tập chương 3 Đại cương Hóa Học Hữu Cơ.
Công thức phân tử hợp chất hữu cơ - Hóa 11 Chân trời sáng tạo.
Cấu tạo hóa học hợp chất hữu cơ - Hóa 11 Chân trời sáng tạo.
Lý thuyết phản ứng hữu cơ - Hóa Học 11 Chân trời sáng tạo.
Cách tính số liên kết xích ma và liên kết pi - Đại cương hóa học hữu cơ.
Bài tập tìm công thức đơn giản nhất - Tìm công thức phân tử của hợp chất hữu cơ Hóa 11.
COMMENTS