Hóa Học 11 Một số hợp chất với oxygen của nitrogen Lý thuyết Bài 5: Một số hợp chất với oxygen của nitrogen HNO3 - Hóa học 11 Chân trời sáng...

Hóa Học 11 Một số hợp chất với oxygen của nitrogen

Lý thuyết Bài 5: Một số hợp chất với oxygen của nitrogen HNO3 - Hóa học 11 Chân trời sáng tạo

Một số hợp chất với oxygen của nitrogen

1. Các oxide của nitrogen – Hiện tượng mưa acid

a. Nguồn gốc của các oxide của nitrogen trong không khí

Nitrogen oxide được hình thành từ những hiện tượng trong tự nhiên hoặc các thiết bị hoạt động ở nhiệt độ cao. Các khí này độc, có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ con người. Chúng cũng là một trong những nguyên nhân chính gây nên hiệu ứng nhà kính và hiện tượng mưa acid.

2N2 + O2 (3000oC) ⇌ 2NO

2NO + O2 → 2NO2

b. Hiện tượng mưa acid

Mưa acid tạo thành do lượng khí thải SO2 và NO2 từ các quá trình tiêu thụ than đá, dầu mỏ và các nhiên liệu tự nhiên khác trong sản xuất, sinh hoạt của con người.

2SO2 + O2 + 2H2O (x)t→ 2H2SO4

4NO2 + O2 + 2H2O → 4HNO3

2. Nitric acid HNO3

- Cấu tạo phân tử Nitric acid:

- Tính chất vật lí Nitric acid:

+ Nitric acid tinh khiết là chất lỏng không màu, bốc khói mạnh trong không khí ẩm, có khối lượng riêng là 1,53 g/cm3, sôi ở 86C°.

+ Nitric acid tan trong nước theo bất kì tỉ lệ nào. Nitric acid thương mại thường có nồng độ 68%, khối lượng riêng là 1,40 g/cm3.

- Tính chất hoá học của Nitric acid HNO3:

HNO3 → H(+) +NO(−3)

+ Dung dịch HNO3 làm quỳ tím hoá đỏ; tác dụng với oxide base, base và muối của acid yếu hơn tạo thành muối nitrate.

+ HNO3 oxi hoá được hều hết các kim loại trừ vàng (Au), platinum (Pt),…

+ Trong hoá học hữu cơ, dung dịch HNO3 68% được sử dụng chế tạo thuốc nổ như TNT, nitrobenzene.

+ Hỗn hợp HNO3 đặc và HCl đặc (tỉ lệ thể tích/mol là 1 : 3) được gọi là nước cường toan. Dung dịch này có khả năng hoà tan platinum và vàng.

Chú ý: Một số kim loại như Al, Fe và Cr bị thụ động hoá trong dung dịch HNO3 đặc, nguội, do tạo ra màng oxide bền, bảo vệ kim loại khỏi tác dụng của acid.

Kết luận: Nitric acid là một acid mạnh và có tính oxi hoá mạnh. Dung dịch nitric acid có nhiều ứng dụng quan trọng trong đời sống và sản xuất.

3. Hiện tượng phú dưỡng

Hiện tượng phú dưỡng xảy ra khi dư thừa chất dinh dưỡng trong môi trường nước như nitrate và phosphate, làm suy giảm chất lượng nước, gây ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống con người cũng như các loài động vật sống dưới nước.